Định lượng CA 72-4 là gì? Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả CA 72-4

Định lượng CA 72-4 là một xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hóa.

Xét nghiệm chỉ số này cung cấp thông tin giá trị về tình trạng tế bào ung thư, giúp bác sĩ đưa ra quyết định điều trị chính xác và theo dõi tiến triển bệnh. Tìm hiểu ngay về xét nghiệm định lượng CA 72-4 trong bài viết sau:

1. Xét nghiệm định lượng CA 72-4 là gì?

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 là phương pháp đo lường mức độ kháng nguyên ung thư 72-4 có trong máu, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng tế bào ung thư trong cơ thể. Chỉ số CA 72-4 được xem là một trong những dấu ấn sinh học đặc hiệu và nhạy cảm nhất đối với ung thư dạ dày. Đồng thời, CA 72-4 cũng có giá trị trong giám sát nhiều loại ung thư khác, bao gồm ung thư buồng trứng, tuyến tụy và đại tràng.

Mục đích chính của xét nghiệm định lượng CA 72-4:

  • Sàng lọc và chẩn đoán: Giúp phát hiện dấu hiệu ung thư từ giai đoạn sớm, hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định lâm sàng kịp thời.
  • Theo dõi điều trị: Đánh giá hiệu quả của các phương pháp điều trị như phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị thông qua sự thay đổi chỉ số CA 72-4.
  • Tiên lượng bệnh: Cung cấp thông tin về diễn tiến và nguy cơ tái phát, hỗ trợ lập kế hoạch chăm sóc sức khỏe lâu dài cho người bệnh.

Xét nghiệm CA 72-4 ngày càng được áp dụng rộng rãi trong y học hiện đại, trở thành công cụ quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe và cải thiện chất lượng điều trị cho bệnh nhân ung thư.

dinh-luong-ca-72-4-1

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 là phương pháp đo lường mức độ kháng nguyên ung thư 72-4 có trong máu

2. Xét nghiệm định lượng CA 72-4 có thể phát hiện những loại ung thư nào?

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 được sử dụng rộng rãi nhờ khả năng phát hiện nhiều loại ung thư khác nhau, đặc biệt những bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa và cơ quan sinh sản:

  • Ung thư dạ dày: CA 72-4 là dấu ấn sinh học đặc hiệu nhất để theo dõi ung thư dạ dày, giúp phát hiện bệnh sớm và giám sát tiến triển trong quá trình điều trị.
  • Ung thư buồng trứng: Chỉ số CA 72-4 tăng cao có thể cảnh báo tổn thương ung thư ở buồng trứng, hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi kết quả điều trị.
  • Ung thư đại trực tràng: Xét nghiệm này cũng hữu ích trong đánh giá nguy cơ và theo dõi bệnh nhân bị ung thư đại trực tràng, nhất là khi kết hợp với các xét nghiệm marker ung thư khác.
  • Các loại ung thư khác: CA 72-4 còn có giá trị trong phát hiện một số ung thư ít gặp hơn như ung thư tuyến tụy, ung thư nội mạc tử cung, ung thư phổi và ung thư vú. Mức độ tăng của CA 72-4 ở các loại ung thư này thường phối hợp với các dấu ấn khác để đưa ra đánh giá chính xác hơn.

dinh-luong-ca-72-4-2

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 có khả năng phát hiện nhiều loại ung thư khác nhau

3. Xét nghiệm định lượng CA 72-4 dương tính giả do những nguyên nhân nào?

Mặc dù xét nghiệm định lượng CA 72-4 rất hữu ích trong theo dõi ung thư, nhưng chỉ số này có thể tăng lên không phải do ung thư, dẫn đến kết quả dương tính giả. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

  • Bệnh lý lành tính: viêm phổi, viêm tụy, xơ gan hay u nang buồng trứng.
  • Các tổn thương dạ dày: loét dạ dày, polyp dạ dày hoặc viêm teo dạ dày.
  • Nhiễm vi khuẩn H. pylori: Nhiễm H. pylori là một trong những nguyên nhân làm tăng nồng độ CA 72-4. Đây cũng là yếu tố nguy cơ hàng đầu có thể dẫn đến ung thư dạ dày nếu không được xử lý kịp thời.

4. Định lượng chỉ số CA 72-4 được chỉ định khi nào?

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 thường được chỉ định cho những bệnh nhân đã có chẩn đoán ung thư dạ dày nhằm đánh giá hiệu quả điều trị, chuẩn bị trước phẫu thuật, theo dõi sau phẫu thuật hoặc kiểm tra nguy cơ tái phát. Tuy nhiên, xét nghiệm này không phổ biến trong sàng lọc ung thư dạ dày mà chỉ được chỉ định khi người bệnh có dấu hiệu nghi ngờ ung thư.

Ngoài ung thư dạ dày, CA 72-4 còn có giá trị khi kết hợp với các dấu ấn sinh học khác như CEA, CA125 để chẩn đoán và theo dõi điều trị các loại ung thư khác, bao gồm ung thư buồng trứng, đại trực tràng hoặc tuyến tụy. Việc kết hợp nhiều chỉ số giúp tăng độ chính xác, hạn chế sai lệch do các yếu tố lành tính và cải thiện hiệu quả chăm sóc bệnh nhân.

dinh-luong-ca-72-4-3

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 thường được chỉ định trong chẩn đoán và theo dõi ung thư

5. Quy trình định lượng CA 72-4

Quy trình định lượng CA 72-4 bao gồm các bước:

  • Lấy mẫu máu: Bác sĩ hoặc kỹ thuật viên lấy một lượng máu tĩnh mạch vừa đủ từ bệnh nhân, thường ở cánh tay, đảm bảo sạch và vô trùng để tránh nhiễm khuẩn.
  • Chuẩn bị mẫu: Mẫu máu được xử lý để tách huyết thanh, loại bỏ các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
  • Phân tích trong phòng thí nghiệm: Huyết thanh được đưa vào máy xét nghiệm chuyên dụng để xác định nồng độ.
  • Đọc và đánh giá kết quả: Kết quả được thể hiện bằng giá trị nồng độ CA 72-4 trong máu. 

6. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả định lượng CA 72-4

Kết quả xét nghiệm CA 72-4 có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác như:

  • Thuốc: Một số loại thuốc, điển hình như colchicin, có thể làm tăng nồng độ CA 72-4 trong máu, dẫn đến kết quả cao hơn thực tế.
  • Tuổi tác: Người cao tuổi có xu hướng có chỉ số CA 72-4 cao hơn so với nhóm trẻ, do thay đổi sinh lý tự nhiên của cơ thể.
  • Bệnh lành tính: Các tình trạng viêm loét dạ dày, polyp dạ dày, viêm teo dạ dày, xơ gan, viêm tụy, viêm phổi hoặc u nang buồng trứng.
  • Tương quan với các chỉ số khác: Một số nghiên cứu quan sát thấy CA 72-4 tăng đồng thời với chỉ số CEA cao.

dinh-luong-ca-72-4-4

Kết quả xét nghiệm CA 72-4 có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố

7. Giải đáp các câu hỏi thường gặp về xét nghiệm định lượng CA 72-4 (FAQ)

7.1. Xét nghiệm CA 72-4 giá bao nhiêu?

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 dao động trong khoảng 170.000 - 300.000 đồng, phụ thuộc vào cơ sở y tế, trang thiết bị và kỹ thuật sử dụng.

7.2. Chỉ số CA 72-4 bao nhiêu là ung thư?

Không có ngưỡng cố định nào xác định chắc chắn ung thư chỉ dựa vào CA 72-4. Việc đánh giá chỉ số cần dựa trên bối cảnh tổng thể, tiền sử bệnh và các dấu ấn ung thư bổ trợ như CEA hay CA125.

Xét nghiệm định lượng CA 72-4 là công cụ hữu ích giúp phát hiện, theo dõi và đánh giá tiến triển của một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư dạ dày và các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa và cơ quan sinh sản. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm cần được đánh giá trong bối cảnh lâm sàng tổng thể, kết hợp với các dấu ấn sinh học khác để đảm bảo chẩn đoán chính xác.

Trung tâm Y khoa NeoMedic là địa chỉ tầm soát ung thư tiêu hóa uy tín trên địa bàn Hà Nội với đội ngũ chuyên gia đầu ngành từ bệnh viện K, hệ thống máy móc xét nghiệm và cận lâm sàng hiện đại, tiêu chuẩn quốc tế. Liên hệ ngay hotline 096 863 6630 để được NeoMedic tư vấn và thực hiện xét nghiệm CA 72-4 với kết quả nhanh chóng, chính xác!

Nguồn:

1. Ping-Jen Hu, 2019. Clinical Evaluation of CA 72-4 for Screening Gastric Cancer in a Healthy Population: A Multicenter Retrospective Study. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6562516/.

2. F Guadagni, M Roselli, M Cosimelli, P Ferroni, A Spila, F Cavaliere, V Casaldi, G Wappner, M R Abbolito, J W Greiner, et al; 1995. CA 72-4 serum marker--a new tool in the management of carcinoma patients.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7874576/.